DEKLARACJA
Dokument to zbiór informacji dla przeglądarki rozpoczynający się deklaracją o korzystaniu z określonej wersji języka XHTML w celu prawidłowego wyświetlania strony. Przed deklaracją nie umieszczamy żadnych znaków nawet pojedyńczych liter ani prologu nazywanego również deklaracją XML gdyż ten zakłóca pracę IE6/Windows. Z trzech typów deklaracji; Frameset dla miłośników ramek, Transitional tolerującej przestarzałe konstrukcje HTML-u, tu będzie stosowany typ Strict najbardziej restrykcyjny. Jego przykładowa deklaracja zamieszczona w dwóch wierszach informuje o stosowaniu języka XHTML 1.0 Strict. Po DOCTYPE pojawia się w ostatnim wierszu znacznik html oraz deklaracja przestrzeni nazw określająca na końcu język dokumentu;
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> <html xmlns="http://www.3org/1999/xhtml" xml:lang="pl" lang="pl">
HEAD
Sekcja head (ang.head = głowa) czołówka, nagłówek, to kolejny człon dokumentu sygnalizowany obowiązkowym znacznikiem <head>, zawiera kolejne informacje dla przeglądarki niewidoczne na ekranie. Wymagane jest podanie tytułu strony w znacznikach <title> ... </title> oraz typu kodowania znaków w Content-Type zamiast sprawiającego problemy prologu, co wygląda jak niżej;
<head> <title> Nazwa strony </title> <meta http-equiv="Content-type" CONTENT="text/html; charset=UTF-8" />
Pozostałe znaczniki meta name ... to nieobowiązkowe informacje dla wyszukiwarek w celu umieszczenia ich w bazie danych na znaczącej pozycji. Można je obejrzeć w oryginalnym listigu tej strony. W miejsce charset=UTF-8" />
jest stosowany charset=iso-8859-2" />
tzw. Latin-2 uwzględniający języki Europy Wschodniej. Ten pierwszy pozwala jednak na stosowanie znaków niewystępujących w kodzie ASCII co ma miejsce w wypadku budowy witryny międzynarodowej.
ARKUSZ STYLI ZEWNĘTRZNYCH lub DOŁĄCZONYCH
Nazywany także dołączonym powoduje podniesienie prędkości działania strony. Style wspólne tj. jednakowe dla wszystkich stron witryny umieszczono w osobnym pliku tekstowym o nazwie bib09.css. Są tam style formatujące znaczniki: nagłówka z tytułem, menu, układu kolumn, tekstu i stopki znajdujące się w sekcji <body>. Poniższe polecenie <link rel= ... > łączy tą stronę z stylami arkusza w bib09.css.
<link rel="stylesheet" href="bib09.css" type="text/css">
ARKUSZ STYLI OSADZONYCH lub ZAGNIEŻDŻONYCH
Nazywany także zagnieżdżonym na stronie razem z kodem źródłowym. Jest on umieszczony między znacznikami w obowiązującym formacie podanym niżej i zwykle kończy się znacznikiem </head>.
<style type="text/css"> ... </style> </head>
Tutaj znajdują się style formatujące znaczniki przykładów umieszczonych na stronie w sekcji body. Ułatwia to orientację co wykonuje dany styl i jak oddziaływuje na prezentację kodu XHTML. Chcąc pobrać kod np. menu4 musimy odszukać odpowiadający mu styl CSS menu4 składający sie z kilku reguł w osadzonym arkuszu styli, a następnie niżej w sekcji BODY odszukać jego kod XHTML menu4. W Bibliotece arkusze styli osadzonych są zamieszczane wyłącznie w celu ułatwienia odszukania reguł CSS. Znacznik </head> zamyka sekcje head, po której zaczyna się sekcja body.
BODY
Sekcja body (ang.body=ciało) ciało dokumentu, zawiera kod źródłowy strony tj. tekst i przykłady. W części witryny z przykładami wykorzystano 22 znaczniki języka HTML oraz 20 wartości z 18 atrybutami reguł CSS, formatujących zawartość poszczególnych fragmentów strony. W sekcji BODY stosuje się czasem style wewnętrzne.
STYLE WEWNĘTRZNE lub WPISANE
Nazywane także wpisane, bezpośrednie lub lokalne są umieszczane bezpośrednio w formatowanym znaczniku, stosowane naogół do elementów śródliniowych tj. paru słów w wierszu które powinny być wyróżnione inną czcionką jak w tytule powyżej, lub grubością i kolorem jak poniżej :
<span style="font-weight:bold; color:#AD0000;">słowo wyróżnione grubością i kolorem</span>
Znaczniki podane niżej kończą kod strony.
</body> </html>
Po tych znacznikach umieszcza się jedynie kod licznika osób odwiedzających stronę. Jest on dostępny pod adresem: http://stat.4u.pl. Jest to strona pierwszego w Polsce systemu statystyk, zrealizowana bardzo prosto i elegancko w oparciu o tabele z udziałem wewnętrznego arkusza CSS w celu nawigacji.
KASKADOWOŚĆ i SPECYFICZNOŚĆ lub SZCZEGÓŁOWOŚĆ
Kaskadowość rozwiązuje konflikty między stosowaniem selektorów zawartych w poszczególnych arkuszach stylów. Najważniejszy jest styl wewnętrzny, potem styl osadzony a na samym końcu styl zewnętrzny.
Zawsze wygrywa styl najbliższy elementowi w znacznikach XHTML
Specyficzność lub szczegółowość rozwiązuje konflikty między selektorami. Najważniejsza jest reguła podana w atrybucie style czyli reguła wpisana w znacznik XHTML. Potem jest selektor identyfikatora, następnie selektor klasy i dalej selektor elementu. Na końcu jest selektor uniwersalny. Bardziej specyficzny od selektora identyfikatora jest selektor potomny np. #nagłowek h1 {font-size:24px; color:red;}. Specyficzność kumuluje się w selektorach potomnych, stąd w celu uniknięcia konfliktów należy je często stosować.
DOKUMENT
Dokument to zbiór informacji dla przeglądarki w skład którego wchodzą; Deklaracja z sekcją HTML w której znajdują się sekcje Head i Body. Całość przedstawiono ponizej:
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Strict//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-strict.dtd"> <html xmlns="http://www.3org/1999/xhtml" xml:lang="pl" lang="pl"> <head> <title> Nazwa strony </title> <meta http-equiv="Content-type" CONTENT="text/html; charset=UTF-8" /> <link rel="stylesheet" href="bib09.css" type="text/css"> <style type="text/css"> ... </style> </head> <body> Tutaj znajduje się kod XHTML z przykładami oraz tekst strony. </body> </html>
Podany wyżej kod najlepiej skopiować z pierwszych wierszy tej strony i wkleić do swego edytora. Niektórzy twierdzą że można o nim potem zapomnieć gdyż jest to zbędna teoria. Czasami jednak w czasie pracy nad stroną może dojść do uszkodzenia kodu w wyniku usunięcia lub wpisania jednego niepożądanego znaku co może wywołać różne nieprzewidziane i zaskakujące efekty. Wtedy należy przypomnieć sobie o tym kodzie nazywanym także szablonem strony XHTML i zbadać jego poprawność.
SŁOWNIK
Określenia anglojęzyczne i ich odpowiedniki stosowane przez różnych tłumaczy i autorów opisujących CSS, głównie E.A.Meyera.
- Arkusze stylów CSS
external
- zewnętrzne, dołączone, umieszczone w osobnym pliku z rozszerzeniem .css typu nazwa.cssembedded
- osadzone, zagnieżdżone, umieszczone na stronie w sekcji head między<style type="text/css"> a </style>
inline
- wewnętrzne, wpisane, lokalne, bezpośrednie, umieszczone w wierszu kodu XHTMLcascading
- kaskadowość, waga arkusza stylów rozstrzygająca pierszeństwo w wyborze selektoraspecificity
- specyficzność, szczegółowość, waga selektora rozstrzygająca pierszeństwo w razie konfliktuheirdom
- dziedziczenie, przejmowanie pewnych wartości CSS np. kroju i wielkości czcionek od przodków np. body do elementów potomnych, czyli wszystkich tekstów na stronie.