STRONY   MIESIĄCA

   Adresatem skarg są jak zawsze zarządy okręgowe Państwowej Agencji Radiokomunikacyjnej do której zdenerwowanych abonentów kieruje dodatkowo; obsługa nadajnika, zaskoczony zjawiskiem serwis lub operator CATV. Poziom adrealiny u interweniującego abonenta jest wprost proporcjonalny do wartości i renomy firmy, której sprzęt pod wpływem sygnału stereo zaczyna zdradzać objawy niekompatybilności, przejawiającej się najczęściej zanikiem koloru.
   Najcięższe przypadki występują wtedy, gdy dwuletni magnetowid firmy Panasonic po nagraniu TVP1 stereo nie odtwarza kolorów, a zdezorientowany serwis twierdzi, że nie zna takiego standardu nadawania. Fakt zaniku koloru w krajowych odbiornikach telewizyjnych starszej generacji jest znacznie łatwiejszy do wytłumaczenia.

   Standard nadawania jest zdefiniowany w koncesjach wydawanych przez KRRiT lub w decyzjach zmieniających te koncesje. Studiując pod tym kątem różne koncesje można dojść do wniosku że w kraju obowiązuje kilka standardów nadawania a także istnieją stacje bez określonego standardu, jak na przykład regionalna stacja nadawcza Bydgoszcz. Stacje nadawcze Polsat, Canal+Polska oraz TVN powinny nadawać w systemie PAL, natomiast stacje telewizji publicznej emitujące programy TVP1 i TVP2 mają w koncesji zapis standard "K". Jedna z dwóch stacji retransmisyjnych małej mocy w Włocławku ma zapis w koncesji standard "D" a druga standard "K". Poszukiwanie informacji o standardzie nadawania wymaga cierpliwości i skupienia ponieważ na ogół jest on ukryty w tekście koncesji a nie w miejscu gdzie są definiowane parametry nadajnika.
   Przeglądanie Polskich Norm nie daje rezultatu gdyż niema w nich nawet systemu PAL Komputerowy zbiór dzienników ustaw znanej firmy LEX nie sygnalizuje żadnego rozporządzenia Ministra Łączności lub KRRiT, definiującego obowiązujący w Polsce standard nadawania sygnału TV. Opisany stan prawny tłumaczy bezradność krajowego serwisu, zwłaszcza że przyjęty w Polsce standard nadawania sygnału stereo w telewizji jest standardem typowo polskim nie stosowanym w żadnym kraju UE, do której tak nam spieszno przystąpić. W tym momencie nasuwa się skojarzenie z szerokimi torami i wyborem mniejszego lub lepszego zła, o czym będzie dalej.

   Scharakteryzowana pokrótce przyczyna radości nielicznych słuchaczy stereofonii i boleść posiadaczy niekompatybilnego sprzętu jest serwowana przez właściciela nadajników czyli TP S.A, małymi porcjami w dużych odstępach czasoprzestrzeni. Dnia 12 kwietnia 2000 roku ta radość bolesna zawładnęła odbiornikami TV w regionie kujawsko-pomorskim. Od tego dnia w tym rejonie wszystkim posiadaczom niekompatybilnych odbiorników TV, kandydaci na prezydentów, występujący w TVP1 z fonią stereo, będą prezentować się w kolorach czarno białych, co będzie stanowić świetny pretekst do wytłumaczenia poniesionej klęski wyborczej w tym regionie. Drugi niezamierzony skutek to spadek oglądalności TVP1 i być może w ramach retorsji, dalszy spadek wpływów z abonamentu TV.

   Niepohamowana żądza odkrycia źródeł powstania tak świetnie zakonspirowanego standardu, naprowadziła mnie na ślad pewnego spotkania jakie odbyło się dnia 4 lutego 1998 roku w siedzibie TVP S.A. W spotkaniu tym brali udział przedstawiciele Ministerstwa Łączności, Departamentu Techniki Biura KRRiT, PAR, TP S.A, Instytutu Łączności, Centrum Badawczo-Rozwojowego TP S.A oraz TVP S.A. Uczestnikom spotkania wręczono kartki zawierające podstawowe parametry standardu telewizji analogowej przyjętego w Polsce.
   Standard ten oznaczony jako D1/PAL ma zastąpić dotychczasowy D,K/PAL. Jednocześnie poinformowano obecnych że nowy standard został zaakceptowany -prawdopodobnie w kwietniu 1997roku- przez tzw. Grupy Studiów SG10 i SG11 Sektora Radiokomunikacyjnego ITU. Stąd wniosek że powinien on być opublikowany w zaleceniach ITU tj. Międzynarodowej Unii Telekomunikacyjnej z siedzibą w Genewie. Zalecenia ITU spełniają w tym wypadku role informacji technicznej dla ewentualnych międzynarodowych producentów eksporterów OTVC do naszego kraju. Wersja polska standardu po raz pierwszy jest podana do publicznej wiadomości w tym numerze Infotela.

   Kontynuując wątek mniejszego zła, można by zbadać kto komu podłożył tę bombę z opóźnionym zapłonem eksplodującą w okresie wyborczym. Pozostałość w przyjętym standardzie, fonii z systemu OIRT, niedwuznacznie sygnalizuje zapatrywania zespołu opracowującego i wdrażającego standard D1/PAL. Jeżeli do tego kandydaci lewicy będą omijać TVP1 a jej kierownictwo będzie gorąco zapraszać do występów kandydatów prawicy, będzie to najlepszym dowodem istnienia tajnego sprzysiężenia. Przyjęcie systemu sprzecznego z zasadą kompatybilności, mogło być inspirowane i mieć podłoże ekonomiczne, którego celem było zwiększenie popytu na nowe importowane odbiorniki telewizyjne.

   Przystępując do omówienia problematyki prawnej należałoby wyjaśnić co to są zalecenia ITU, skąd się biorą i jaką odgrywają rolę w naszym systemie prawnym.
   Zalecenia ITU to skondensowana wiedza techniczna, uzyskana także w drodze empirycznej, ujęta w formie reguł i tabel liczbowych, pomocna przy ocenie ilościowej skomplikowanych zjawisk fizycznych zachodzących w telekomunikacji. Są one owocem konkluzji konferencji rozwoju telekomunikacji funkcjonującej w oparciu o Art. 22, ust. 4 Konstytucji ITU. Konstytucja ITU to akt prawny w randze ustawy, ratyfikowany w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej przez Prezydenta RP. Stąd wniosek że zalecenia ITU to akty techniczno-prawne niezbędne przy regulacji poprawnego funkcjonowania rozwiniętej telekomunikacji, z których coraz częściej muszą korzystać krajowe służby kontroli emisji. W wypadku umieszczenia zapisu standardu nadawania naszych stacji telewizyjnych w zaleceniach ITU, logicznym jest pytanie kiedy zalecenia ITU zostaną podane do ogólnej wiadomości, chociażby tak jak to uczyniono z załącznikami do Rozporządzenia Ministra Łączności z dnia 4 września 1997 r. w sprawie wymagań technicznych i eksploatacyjnych dla urządzeń, linii i sieci....itd. W zasadzie jest to obowiązek wynikający z prawa do informacji i ratyfikowania Konstytucji ITU.

   Wracając do problemu krajowego standardu D1/PAL, Administracja Łączności RP popełniła podobne błędy jak przy likwidacji systemu OIRT i gdyby ktoś zlecił napisanie opinii prawnej profesorowi dr hab. Marianowi Grzybkowskiemu z Wydziału Prawa i Administracji UJ, byłaby ona podobna do zamieszczonej w "Rzeczpospolitej" z dn.11 stycznia 2000 roku.

   Abonenci żądający od TP.S.A. zwrotu kosztów przebudowy swoich odbiorników TVC mieliby dużą szansę wygrania tego sporu gdyż standard D1/PAL mimo zgłoszenia go w ITU, nie został nigdzie w kraju ogłoszony jako obowiązujący, jest niekompatybilny z dużą ilością odbiorników wyprodukowanych zgodnie z obowiązująca normą i będących w sprzedaży, jest wprowadzany drogą poleceń służbowych, co oprócz naruszenia parametrów koncesji jest bezprawną zmianą standardu świadczonej usługi, za którą opłaca się abonament telewizyjny i to stanowi dodatkowy problem prawny, dedykowany Federacji Konsumentów.

   Wprowadzenie tego standardu nie zostało poprzedzone żadnymi komunikatami o jego następstwach wywołanych niekompatybilnością i w ten sposób cała akcja informacyjna spadła na, raczej nieprzygotowane do pełnienia tej roli, służby kontrolne PAR. Pragnę zwrócić uwagę decydentów że brytyjski odpowiednik PAR, czyli Radiocommunication Agency, zajmuje się wydawaniem publikacji spełniających rolę przewodników dla sprzedawców i serwisu RTV. Pełną ich treść jak też dodatkowe informacje techniczne, można uzyskać pod adresem http:/www.open.gov.uk/radiocom/rahome.httm. My mając znacznie mniejsze tradycje technicznego rozwoju i gorzej wykształcone społeczeństwo nie podejmujemy żadnych kroków w tym kierunku. Nasi decydenci mają wyjątkowe zdolności do podejmowania zaskakujących decyzji, w przeciwieństwie do decydentów krajów UE, zdających sobie sprawę ze swej służebnej roli.

   Reasumując można stwierdzić że proces produkcji prawa kiepskiej jakości nie ominął także resortu łączności i jest to zjawisko wszechogarniające rozchodzące się podobnie jak fale elektromagnetyczne, obejmujące swym zasięgiem także koncesje KRRiT. Zalecenia ITU mają w zasadzie rangę rozporządzenia lub zarządzenia, a ostateczną decyzje w tej materii powinna podjąć Administracja Łączności.

   Być może nowa władza jaką ma być URT rozwiąże problem urzędowego wykazu zaleceń ITU, zakresu stosowania oraz ich dostępności, także w języku polskim. Chętnych na monopol dystrybucji na pewno nie zabraknie. Aktualne statuty i zakresy działań PAR, MŁ ewentualnie PCBiC czy też PKN, nie przewidują działalności w tym zakresie, więc trudno czegokolwiek od tych instytucji wymagać.

   Stosowanie nowych, sprawdzonych w innych krajach, standardów nie było nigdy naszą mocną stroną. Poza nieliczną grupą inspektorów i kontrolerów radiokomunikacji nikt w naszym kraju nie rozumie i nie odczuwa potrzeby korzystania z tych regulacji. Tymczasem ilość ukrytych problemów narasta wraz z rozwojem telekomunikacji. Są to problemy w skali makro jak opisane wyżej wprowadzanie standardu stereo w TV, oraz problemy w skali mikro które sygnalizują brak w kraju regulacji techniczno-prawnych umożliwiających bezkonfliktowe funkcjonowanie sieci systemów monitoringu, ochrony elektronicznej banków, naszego zdrowia i środowiska. Po przekroczeniu masy krytycznej może nas wszystkich kiedyś zaskoczyć eksplozja.

   Z uwagi na to że Konstytucje i Konwencje Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego podpisał Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej ( Dz. U. Nr 35 z 1998r poz. 196) , nie pozostaje mi nic innego jak zwrócić się do Kancelarii Prezydenta z pytaniem: jaki urząd w tym kraju jest lub będzie odpowiedzialny za sporządzenie i podanie do publicznej wiadomości, wykazu zaleceń ITU, określenie zakresu ich stosowania oraz wskazanie sposobu dystrybucji ?